آشنایی با علم فریزدراینگ (لیوفیلیزاسیون) به همراه شناخت دستگاه فریزدرایر

در کشور ما علم فریزدراینگ (خشک کردن مواد در انجماد و خلا) به سرعت در حال توسعه است. البته این علم را با عنوان لیوفیلیزاسیون نیز می شناسند. خوشبختانه در کشور ما بسیاری از مراکز تولید دارو یا حتی کارخانجات خشک کردن مواد غذایی و میوه در حال رشد و توسعه هستند و به این دلیل نیاز به آموزش این مبحث در کشور بسیار ضروری شده است‚ طبیعتا بدون داشتن دانش کامل و کافی از پروسه فریزدراینگ نمی توان کیفیت مناسبی را از محصولات بدست آورد . پروسه فریزدراینگ نهاییترین مرحله در تولید است و سپس محصول می بایستی با رطوبت مناسبی به بازار عرضه شود که این موضوع از حساسیت خاصی برخوردار است و اگر این مرحله به درستی انجام نشود هزینه و ضرر مالی زیادی را در پی خواهد داشت . غالبا سیکلهای فریزدراینگ زمانبر هستند و ممکن است بیش از دو شبانه روز به طول بیانجامد لذا مناسب است نگاهی ویژه به این علم داشته باشیم . متاسفانه کشور ما در تهیه و خرید دستگاه فریزدرایر محدودیتهای زیادی دارد و تحریمهای خارجی باعث شده که سرویس و نگهداری این دستگاه ها تا حدودی با مشکل مواجه شود ‚ در موارد متعددی مشاهده می شود که با وجود تجهیزات و دستگاه های فریزدرایر مناسب در یک مرکز تولیدی˛ متاسفانه سیکلهای فریزدراینگ آنها به درستی طراحی نشده و بهینه نیستد که این مسئاله کیفیت محصولات آنها را تحت تاثیر خود قرار داده و به دلیل عدم دانش کافی در طراحی سیکلها خسارات مالی زیادی به این مراکز وارد می شود. لذا با توجه به توضیحاتی که داده شد نیاز است این علم در کشور ما بهتر شناخته شود و محققان و افراد زیادی که در مراکز مختلف مشغول به فعالیت هستند و علاقمند به یادگیری این علم میباشند بتوانند با مطالعه این کتاب دانش خود را افزایش دهند. از آنجا که هیچ منبع فارسی به صورت یا تالیف شده وجود ندارد و صرفا یک کتاب ترجمه شده وجود دارد که به تعداد بسیار کم چاپ شده و قدمتی بیش از چهل سال دارد به ناچار افراد می بایستی به منابع لاتین مراجعه کنند که با مشکلاتی مانند ترجمه کردن کتب و مقالات مواجه می شوند و یا اینکه با توجه به گستردگی این علم ممکن است نتوانند مطلب کاملا مرتبط با نیاز خود را در این منابع گسترده استخراج نمایند. لذا بر آن شدم که با توجه به تجربه چند ساله خود در بحث فریزدراینگ و مطالعات و تحقیقاتی که در این زمینه داشتم این کتاب را که منطبق با نیاز صنعت کشور است تالیف نمایم و با انتشار این مطالب بتوانم کمکی موثر به ارتقاع این علم در کشور عزیزمان داشته باشم و صنعتگران ما خصوصا در حوزه دارویی بتوانند محصولات لیوفیلیزه خود را ارتقاع بخشند. این کتاب از دو بخش اساسی تشکیل شده که در بخش اول به طور خاص بر روی شناخت پروسه و طراحی سیکل لیوفیلیزاسیون متمرکز شده است و در بخش دوم اطلاعاتی جامع از قسمتهای مختلف دستگاه فریزدرایر ارایه شده است که مهندسان و تکنسینهای هر مجموعه می توانند با اجزای این دستگاه بیشتر آشنا شوند. در نهایت تلاش بر آن داشتم که حجم مطالب بیش از حد نباشد و صرفا آنچه که لازمه شناخت و طراحی سیکل لیوفیلیزاسیون است به صورت چکیده و کافی در اختیار خوانندگان عزیز قرار گیرد و امید به خداوند که در ویرایش بعدی مطالب را گسترده تر خواهم نمود و به یکی از نکات مهم که بحث معتبرسازی است در نگارش بعدی خواهم پرداخت.