مفدمه ای بر پرورش و بیماری های میمون سبز آفریفایی (وروت)

پریمات های غیر انسان گروهی از حیوانات مهره دار می باشند که نقش بسیار ارزشمندی در تحقیقات پزشکی ایفا می نمایند. ارزش این گروه از حیوانات در به ثمر رسانیدن تحقیقات زیست پزشکی ، بسیار بیشتر از جوندگان ارزشیابی می گردد. این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از دوستداران و مدافعان حقوق حیوانات استفاده از مدل های حیوانی در تحقیقات پزشکی می بایست (تا حد امکان) با روش های دیگری جایگزین گردیده و بهره برداری از حیوانات در تحقیقات زیست پزشکی، محدود به موارد بسیارمحدود و ضروری و با رعایت تمامی نیاز های حیوانات تحت آزمایش باشد. در عین حال و بر خلاف نظر مدافعان حقوق حیوانات، بسیاری از محققین عرصه های مختلف تحقیقات پزشکی، نقش مهره دارانی همانند جوندگان و پریمات های غیر انسان (همانند میمون های رزوس و سبز آفریقایی) را در به ثمر رسیدن تحقیقات بیماری های انسانی بسیار مهم ارزیابی می نمایند ولی بر ضرورت رعایت کامل نیاز های طبیعی حیوانات مورد آزمایش، تاکید بسیار دارند. در واقع پیشرفت های چشمگیر علم پزشکی در قرن بیستم مدیون تحقیقاتی می باشد که بر روی پریمات های غیر انسان اجرا گردیده است. پریمات های غیر انسان به دلیل شباهت های بسیار زیادی که از نظر فیزیولوژی ، آناتومی دستگاه عصبی ، تولید مثل، نحوه رشد و تکامل ، شناخت و ادراک و پیچیدگی های رفتارهای اجتماعی به انسان ها دارند مورد استفاده قرار می گیرند. این گروه از حیوانات در مبارزه بر علیه بیماری های فلج اطفال ، حصبه ، تب زرد و همچنین پیشرفت های چشمگیر بدست آمده در درمان بیماری های قلبی، ایدز ، سرطان ها، دیابت، آسم و مالاریا ، نقش بسیار ارزنده ای ایفا نموده اند. در حال حاضر با بکار گیری پریمات های غیر انسان تلاش های بسیار زیادی در جهت یافتن پروتکل های درمانی موثر و قاطع بر علیه بیماری های نوظهوری همانند ابولا ، آنفلوانزای مرغی وهمچنین عوارضی دیگری همانند بیماری های پارکینسون ، آلزایمر ، چاقی ، آرتریت که شیوع بیشتری یافته اند و همچنین بررسی پدیده پیری، در جریان می باشد.
میمون های وروت )با نام علمی کلروسبوس پایگریتروس ( که به آنها میمون های سبز آفریقایی هم اطلاق می شود ، از جمله پریمات های غیر انسانی هستند که به طور گسترده ای در تحقیقات مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این حیوانات ارزش منحصر به فردی در مطالعات ژنتیکی و ژنومی در زمینه خصوصیات و ویژگی های مرتبط به بیماری های انسانی دارا می باشند. در کشور ایران موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی- حصارک تنها مرکز تولیدی و تحقیقاتی می باشد که سالیان متمادی است که از میمون های وروت جهت اجرای آزمون نوروویرولانس واکسن خوراکی فلج اطفال بهره برداری می نماید. سابقه استفاده از میمون های وروت در موسسه رازی به اواخر دهه 40 و اوایل دهه 50 خورشیدی باز می گردد. در آن سال ها محققین موسسه رازی با تلاش های بسیار زیاد موفق به تولید واکسن فلج اطفال گردیده بودند ولی از آنجاکه بر طبق الزامات سازمان بهداشت جهانی استفاده از واکسن تولید شده برای بکار گیری در برنامه کشوری واکسیناسیون کودکان ایرانی منوط به تائید سلامتی واکسن تولید شده در طی آزمون نوروویرولانس گردیده بود، بنابراین از همان ایام مسئولین موسسه رازی با در نظر گرفتن دستوالعمل های سازمان بهداشت جهانی نسبت به تهیه حیوان آزمایشگاهی مناسب ( میمون وروت ) از قاره آفریقا اقدام نمودند و بدین ترتیب در حدود نیم قرن است که موسسه رازی جهت کنترل سلامت واکسن فلج اطفال میمون های وروت را خریداری و کشور وارد نموده است. لذا با توجه به اهمیت بسیار زیاد میمون های وروت در کنترل سلامت واکسن فلج اطفال و همچنین در اجرای تحقیقات پزشکی، اینجانب با بهره گیری از تجربیات حاصل از سالیان متمادی کار با این گروه از حیوانات و اجرای آزمون نورو ویرولانس بر روی آنها و همچنین مطالعه برخی از منابع علمی مفید و تجربیات حاصل از نگهداری و تکثیر این گونه ارزشمند از میمون ها در قرنطینه بخش پاتولوژی و اپیدمیولوژی دام-موسسه رازی ، توفیق آن را یافتم که در قالب کتاب حاضر اطلاعات بدست آمده در طی این سال ها را گرداوری و تدوین نموده و به دانش پژوهان و محققین عرصه های مختلف پزشکی و دامپزشکی تقدیم نمایم. این کتاب در قالب سه فصل تنظیم و تدوین گردیده است که به ترتیب به کاربرد میمون های وروت در تحقیقات پزشکی، بیماری های شایع و حائز اهمیت در میمون های وروت و نهایتا در بخش پایانی به اصول نگهداری و تکثیر میمون های وروت پرداخته شده است.
اگرچه در نگارش این کتاب سعی نویسنده بر این بوده که تا حد ممکن عاری از اشتباهات علمی و ادبی باشد ولی در عین حال احتمال وجود این قبیل اشتباهات در کتاب وجود دارد. بنابراین اینجانب پیشاپیش به دلیل وجود خطاهای پیش آمده در نگارش کتاب از خوانندگان محترم پوزش می طلبم و خواهشمندم که پیشنهادات و انتقادات سازنده خود را به هر طریق ممکنه به اینجانب گوشزد نمایند.